Lymfoedeem is een ophoping van lymfevocht. Dit is het vocht in ons lichaam dat niet direct via de
bloedvaten wordt afgevoerd maar via het lymfestelsel. Via de lymfeknopen komt het weer in de
bloedbaan terecht. Aan het dikker worden van bijvoorbeeld uw arm of uw been merkt u dat
lymfevocht zich ophoopt. Vaak voelt uw arm of been ook zwaarder aan. Lymfoedeem kan ontstaan
door een operatie waarbij de lymfeknopen worden verwijderd. Dit komt vaak voor bij een operatie
voor borstkanker of een andere soort kanker.
Lymfoedeem kan ook spontaan ontstaan. Meestal gebeurt dit rond de pubertijd. Een klein wondje
kan dan voldoende zijn. Wij spreken dan over primair lymfoedeem en in dit geval is het lymfestelsel
onvoldoende aangelegd. In sommige gevallen is dit genetisch bepaald. De therapie is voor beide
groepen patiënten hetzelfde.
Een adequate behandeling is belangrijk omdat lymfoedeem de neiging heeft continu toe te nemen.
Ook wordt de kans op een slechte genezing van wondjes en het ontsteken van de huid groter als
lymfoedeem niet wordt behandeld.
Behandelprincipes van de lymfdrainage
De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van manuele lymfdrainage, compressietherapie,
oefentherapie en voorlichting/advies:
Manuele lymfdrainage bestaat uit een zachte en kalme massagevorm waarin de lymfeafvoer
wordt gestimuleerd. Hierbij worden de goed functionerende lymfeknopen gestimuleerd en wordt
het lymfevocht afgevoerd in de richting van deze lymfeknopen.
Na de behandeling met manuele lymfdrainage is het belangrijk dat het resultaat behouden blijft.
Daarom zwachtelen wij meestal direct na de behandeling. Door de extra druk van buitenaf wordt,
vooral tijdens het bewegen in de zwachtel, het extra lymfevocht makkelijker afgevoerd.
In ongeveer twee tot vier weken kunnen we een volumevermindering verwachten van 10 tot 25%. Bij
sommige mensen is dat veel meer, maar helaas komt het ook voor dat het minder is. Als het
oedeemvolume niet verder afneemt wordt er een therapeutisch elastische kous (steunkous)
aangemeten. Het duurt meestal twee weken voordat de kous geleverd wordt. Daarmee komt de
zwachteltijd uit op minstens vier tot zes weken. Met behulp van deze kous kunt u zelf het
lymfoedeem stabiel houden en kan in de meeste gevallen de therapie worden gestopt.
Toepassing lymfdrainage
Lymfdrainage kan toegepast worden bij alle aandoeningen waarbij oedeem een rol speelt, zoals:
Bij zwellingen die niet verdwijnen of niet minder worden na bijvoorbeeld een operatie,
ongeval of na chemotherapie.
Zwellingen na plastische chirurgie.
Ontstekingen en blauwe plekken met zwellingen die niet verdwijnen of niet minder worden.
Zwellingen bij trombose nadat de trombose goed is ingesteld.
Klachten als gevolg van stress, bijvoorbeeld slapeloosheid, concentratieverlies, constipatie,
diarree, hoofdpijn, vruchtbaarheidproblemen.
Keel-, neus-, en ooraandoeningen.
Huidproblemen zoals chronische eczeem, acné, littekens.
Longaandoeningen als chronische bronchitis, longemfyseem, astma.
Bloedcirculatiestoornissen bijvoorbeeld glaucoom, etalageziekte, open wonden.
Orgaanklachten aan de lever, de nieren (allergieën), de darmen (ziekte van Crohn).